ÖZÜRLÜ BİR KARDEŞE SAHİP OLMAK

Uzm. Sezgin Kartal'ın toplantı notlarından Yonca Güneş Erensoy tarafından derlenmiştir.

Özürlü bir kardeşe sahip olmak, normal bir kardeşe sahip olmaktan farklı mıdır?

-Evet
-Hayır

• Kardeşler benzer aile deneyimlerini ve hayat boyu süren özel ilişkileri paylaşırlar.
• Özürlü kardeşle kurulan ilişiki, "normal" kardeşlerle kurulan ilişikilere çok benzer. Bazen yetişkin bir görünüm kazanır, kardeşler birbirine yakındır.
• Kardeşler arası ilişkileri etkileyen özürlü olmak dışında pek çok faktör vardır.
• Ama bazen özürlü bir kardeşle sahip olmak, diğer ailelerde yaşanmayan ilişkisel problemlerin ortaya çıkmasına yol açar.

Özürlü Kardeşe sahip çocuklarda, diğer çocuklarda görülmeyen problemler:

• Çocuk kardeşi özürlüyken, kendisinde bir şey olmadığı için kendini suçlayabilir.
• Kardeşinin görüntüsünden ve davranışlarından utanabilir.
• Kendisinin ileride özürlü biri olabileceğine dair korku gelişebilir.
• Kardeşi ile daha fazla ilgilenilmesi durumunda öfke ve kıskançlık duyabilir.
• Kendini izole edebilir.
• Kendisiyle benzer durumda olan başka birilerinin olmadığını düşünür.
• Kardeşinin yapamadıklarını yapmak için kensinde baskı hissedebilir. Her alanda kendisini başarılı olmak zorunda hisseder.
• Kardeşinin durumuna ilişkin bilgi ihtiyacındadır.

Kardeşlerin ilgi ve Sorunları

1985 yılında yapılan Powel ve Ogle Araştırmasına göre

Özüre ilikin sorular
- Kardeşim niçin özürlü?
- Özürüne ne sebep oldu?
- Diğer kardeşlerim özürlü olacak mı?
- Bu kimin kusuru?

Kardeşe ilişkin sorular
- Kardeşim acı duyuyor mu?
- Ne düşünüyor?
- Beni ve anne-babamı seviyor mu?
- Niçin bu şekilde davranıyor?
- Kardeşim iyileşebilir mi?
- Tedavi-eğitim yararlı olacak mı?

Kendisine ilişikin sorular
- Kardeşime ne yapmam gerekiyor?
- Onunla nasıl ilişki kurmalıyım?
- Onu korumalı mıyım?

Geleceğe ilişkin sorular
- Gelecekte kardeşime ne olacak?
- Okula gidebilecek mi?
- İleride ona kim bakacak?
- Kendi başına yaşayabilecek mi?

Özürlü bir kardeşe sahip olmanın çocuk açısından olumlu tarafları olduğuda gözlenmiştir.

• Olgun
• Sorumluluk sahibi
• Kendine güvenen
• Bağımsız
• Sabırlı

Tavsiyeler:

• Kardeşe olgun bir insan gibi değil, çocuk gibi davranın. Hazır olmadığı sorumluluklar belemeyin.
• Onunda duyguları olduğunu unutmayın. Duygularını ifade etmesi için cesaretlendirin.
• Karar alırken onun da fikrini sorun.
• Kardeşinin durumu hakkında doğru bilgi verin.