Ben ciddiyetine cok inandigim bir konu hakkinda fikirlerimi paylasmak istedim...
Henuz konusmaya baslamamis bebeklerimizle nicin konusmamiz gerekir? Ne zaman onlara kitap okumaya baslamaliyiz?
Bebeginiz henuz sizin soylediklerinizden bir sey anlamiyor gorunebilir. Fakat Onunla konusmanizin faydalari gosteremeyecegi sekillerde..
Kelimelerinizin anlamini kavrayamayabilir. Fakat erken konusmaniz lisan yeteneginin erken gelismesine yardim eder. Ayni kelimeleri sizden duydukca; beynin konusma ve dil hafizasi genisler. Onunla konusmaniz, sarki soylemeniz, kitap okumaniz sadece beyninin gelismesi acisindan degil ayni zamanda da fiziki yakinliginizla sonuclanacagindan cok onemlidir.
Resimli kitaplari bebeklere de okuyabilirsiniz. Alti ay civarinda bebeginiz resimlere bakarken gozlerini acmasi; kollari ve bacaklarini oynatmasiyla kitap okuma islemine katildigini ifade eder.
Biraz daha buyuyunce kendinizin yada onun parmagiyla kelimeleri takip ederseniz kelime ve okuma islemi arasindaki baglantiyida ogretmis olacaksiniz.
Kitaplari ne sekilde okudugunuz cocuk buyudukce cok onem kazanir. Ornegin 1-3 yas arasi cocuklarin okuma islemine katilmasi icin resimleri gosterip ne olduklarini sormaniz; ne gordugunu sordugunuzda cocugunuzun parmakla gostererek resim hakkinda konusmasina vakit ayirmaniz, bir sonraki sayfada neler olacagi hakkinda fikirlerini soylemeye yoneltmeniz, birlikte ritimli kisimlari sarki sekline getirmeniz kitap sevgisine, lisan gelismesine ve sizle yakinligina yol acmasi bakimindan cok degerli gecen bir zaman olacaktir. Cocuklar ogrenmeyi hem duyarak, hem dokunarak, hem agizlarindan tekrarlayarak hemde bu ogrenmeyi yaptiklarinda icinde bulunduklari sevgi dolu atmosfer dolayisiyla cok genis bir sahada yapacaklardir. Her cocugun yetenekleri de bir olmadigindan ogrenme tarzlarida farklidir. Yani cocugunuz muzikle ogreniyorsa kitaptaki sozleri sarki sekline getirmeniz; dokunarak ogreniyorsa resimlere dokunmasina tesfikiniz…gibi.
Ayni hikaye kitaplarini okumak size hos gelmeyebilir ama unutmayin cocuklar tanidik seylerden guvenlik duyarlar. Zamani geldiginde kendileri baska kitap okumak istediklerini de belirteceklerdir. Cocuklar tekrardan ogrenirler. Ve bu sadece lisan konusunda degil her turlu ogrenmeleri konusunda gecerli bir tekniktir. Kitabi okurken ki ses tonunuzdan; birlikte oturma seklinize kadar her seyi ogretme olanaginiz olacaktir. Ornegin gurultu yapmaya basladiginda kendi sesinizi kisarak okumaya devam etmeniz cok buyuk bir davranis ogretisi olabilir. Bu yuzden okuma kosesini; tarzini ayni tutarsaniz ve gunluk hayatiniza katarsaniz ikiniz icinde faydalari sayilmaz derecede olur.
Erken yasta cocugunuza eline bir kitap alip koseye cekilip kelimeleri okuyamazsada resimleri okumasi icin tesfik ederseniz de bu ogrenimlerin otesinde bir basari elde edersiniz. Bizim cocuklarin aksam yataklarina yatmadan evvel birer kitap alip bir kosede resimleri okumaya calismalari ile baslayan manzara simdi bes yasinda kelimeleri okumalariyla cok daha guzel bir tablo haline geldi. Ingilizce okuduklarida goz onune alinirsa; guzel Turkcemiz gibi fonetik olmayan bir dili okumalari tamamen kitap sevgilerinden ve erken yasta kitapla tanismalarindan dolayi gerceklesebildi.
Cocuklarin kira doke; zarar acmalarinin sadece etraflarinin degil ozellikle kendi kisiliklerinin gelismesine zararli goren bir anne oldugumdan erken yasta ellerine verdigim sert yaprakli kitaplari ancak gozlemim altinda kullanmalarina izin verdim. Kitabi her elimize alista “Kitaplar cok onemli, yirtilmaz, uzerlerine basilmaz!” gibi kelimeleri dafalarca tekrarladim. Nihayet sorumlu davrandiklarini gordukce kitaplariyla basbasa olabilmelerini adim adim arttirdim. Su anda odalarinda bir gomme dolabi tamamen kitaplik haline cevirmis durumdayiz. Kitaplarimizin giysilerden daha onemli oldugunu biliyorlar. Kendi sectikleri kitaplari okuyup tekrar yerine koymanin sorumlulugunu da ogreniyorlar. Boyle yapmadiklarinda o kitabi bir muddet uzaklastiracagimi da…
Okuma zevkini asilayabildiginizde cocuklariniza hayat boyu kullanabilecekleri cok buyuk bir hediye vermis olursunuz. Ve hic bir zaman yanliz birakmayacak bir DOST. Bilgisayarlarin yasamimizi isgal ettigi bir donemde bunu gerceklestirebilmek dahada zorlasiyor. Bebeklerinizle ve cocuklarinizla cevrenin olaylarindan (televizyon, trafik, telefon, bilgisayar v.s. olmaksizin) ve baska kisilerden uzak bir kosede sakin bir tonla konusarak; okuyarak gecireceginiz zamanin onemini anlatmak icin daha uzun uzun yazabilirim ama yazimi buraya kadar okuduysaniz bu bilinci paylastigimizi dusundugumden yazimi noktaliyorum.
Sayfalarina dokunarak; kokusunu duyarak okunacak bir kitabin sevgisini simdiden cocuklariniza gosterebilmeniz dileklerimle…
Handan
.
